سیم لاکی و سیم مسی روکش دار از انواع سیم پر کاربرد در صنایع کوچک و بزرگ است. در این مقاله توضیح دادیم که سیم لاکی چیست و مشخصات و کاربردهای سیم لاکی را در صنایع مختلف توضیح دادیم.

در ادامه این مطلب می توانید با مشخصات و ویژگی های سیم لاکی، کاربردهای این نوع از سیم ها و موارد تاثیرگذار در خرید و فروش سیم لاکی آشنا شوید.

سیم لاکی چیست

بیشترین کاربرد سیم لاکی در کارگاه های سیم پیچی است. این سیم ها معمولا از مس یا آلومینیوم ساخته می شوند. اما عمدتا این سیم ها از جنس مس هستند و نوع مسی آنها بیشتر کاربرد دارد.

به بیان دیگر می توان گفت سیم لاکی نوعی سیم مسی است. این سیم های مسی یا آلومینیومی سیم هایی ضخیم هستند که روی آن یک لایه نازک عایقی لاکی قرار گرفته است. عایق قرار گرفته روی سیم مسی پوسته بسیار نازکی است که از مس زیر آن محافظت می کند.

با توجه به حجم کم و نازکی که سیم های لاکی دارند، بیشتر کاربرد آنها در سیم پیچی ترانس ها و موتورهاست. به تعریفی دیگر سیم لاکی نوعی سیم لعابدار یا سیم آهنربایی است. از جمله کاربردهای دیگر این سیم می توان به ساخت ترانسفورماتورها، القاگرها، موتورهای الکتریکی، بلندگوها، درایو دیسک های سخت و آهنربایی الکتریکی اشاره کرد.

مشخصات سیم لاکی

سیم لاکی با لایه عایقی لاکی مانند روی آن قابل شناسایی است. این سیم ها به دلیل عایق لاکی در صورتی که روی هم قرار بگیرند دچار انفجار یا جرقه نمی شوند. همین موضوع هم باعث شده تا کاربرد بسیاری داشته باشند.

سیم های لاکی را می توان در دسته بندی های حرارتی مختلف طبقه بندی کرد. بر روی سیم های لاکی می توان عایق های متفاوتی کشید. این عایق های لاکی با توجه به کاربرد و طراحی ماشین الکتریکی تعیین می شوند.

یک نمونه لاک مناسب برای افزایش استحکام مکانیکی لاک های AI+PEI است. همچنین در سیم های لاکی می توان از هادی های با سطح مقطع گرد یا تخت یا از جنس آلومینیومی و مسی استفاده کرد.

آزمون های تخمین نرمی و خشکی سیم لاکی

یکی از مهمترین ویژگی های سیم های لاکی تخمین میزان نرمی و خشک بودن این سیم هاست. برای تعیین این میزان 5 نوع آزمون استفاده می شود که بسته به نتایج آزمون درصد افزایش طول، زاویه برگشت فنری و استقامت کششی سیم لاکی تعیین می شود.

این آزمون ها عبارتند از:

• آزمون های حرارتی و برودتی
• آزمون های شیمیایی
• آزمون های مکانیکی
• آزمون های الکتریکی
• آزمون های ابعادی

مواردی که در استفاده از سیم لاکی باید رعایت شود

سیم لاکی سیم حساسی است و برای استفاده از آن باید چند نکته رعایت شود تا آسیب های جدی به این سیم وارد نشود. این موارد را در زیر آورده ایم:

توجه به شرایط آب و هوایی

این سیم ها باید در محلی نگهداری شوند که رطوبت زیاد یا گرد و غبار وجود نداشته باشد. معمولا این سیم ها را در کارتن های در بسته و دور از تابش مستقیم نور خورشید نگهداری می کنند. هوا هم نباید نه زیاد سرم و نه زیاد گرم باشد. هوای معتدل بهترین شرایط برای نگهداری از این سیم هاست.

حمل و نقل ایمن

همانطور که گفتیم سیم لاکی بسیار آسیب پذیر است و ظرافت بسیاری دارد. پس باید مراقب باشیم که با اشیا نوک تیز برخورد نداشته باشد و روی آن خراش ایجاد نشود. با این حال قدرت تحمل گرمای این سیم ها به نسبت سایر سیم ها بسیار بالاتر است.

نکات پیشگیری از گره خوردن سیم لاکی

یکی از بزرگترین مشکلاتی که برای سیم های لاکی ممکن است پیش بیاید، گره خوردن در هنگام سیم پیچی است. برای پیشگیری از این مشکل موارد زیر توصیه می شود.

از تنش سیم در هنگام مصرف جلوگیری کنید. اما تنش یعنی چی؟ دستگاه های بوبین پیچ باید طوری تنظیم شده باشند که تنش کمتری وارده کرده و سیم را دچار پارگی نکنند. دستگاه باید دارای سیم سفت کن یا ترمز باشد و از انتقال سرعت بالا به قرقره جلوگیری کند. این کار باعث می شود تا لایه هایی بالایی سیم ریزش نکنند و گره ایجاد نشود.

کاربردهای سیم لاکی

برای فهم بهتر کاربردهای سیم لاکی ابتدا باید به مهمترین ویژگی های این نوع از سیم ها اشاره کنیم. سیم های لاکی فضای خیلی کمی را اشغال می کنند. این سیم ها مثل سیم های معمولی مسی و آلومینیومی اند اما به جای روکش و عایق سیمی ضخیم، تنها یک لایه بسیار نازک از لاک دارند.

همین موضوع باعث شده است تا در کارها و فضاهایی که نیاز به ظرافت وجود داشته باشد از سیم لاکی استفاده کنند. از طرفی سیم لاکی در برابر حرارت بسیار مقاوم است. عایق سیم مسی به سرعت در برابر حرارت ذوب می شود و به هیچ وجه در فضاهایی که دما بالاست قابل استفاده نیستند.

پس از همین ویژگی متوجه می شویم که بهترین فضا برای استفاده از سیم لاکی هر کجاست که یک ظرافت وجود دارد و از طرفی دما بالاست. به همین دلیل از سیم لاکی عمدتا در سیم پیچی موتور و در بلندگوها استفاده می شود.

کاربرد سیم لاکی در موتورهای الکتریکی

از طرفی در موتورهای الکتریکی و ترانسفورماتورها از سیم لاکی استفاده می کنند. و جالب است بدانید که سیم های لاکی در این دستگاه ها نقش بسیار محوری دارند. اساس کار این وسایل در ایجاد نیروی الکترومغناطیسی با کمک این سیم پیچ های لاکی انجام می شود. در وایع برای تولید نیروی الکترومغناطیسی باید از سیم پیچ های لاکی استفاده کرد.

کاربرد بسیار این سیم ها در سیم پیچی موتورهای الکتریکی و ترانسفورماتورها باعث شده است تا در بین اهل فن سیم لاکی به سیم ترانس هم معروف باشد.

انواع مختلف سیم های لاکی براساس سطح مقطعی که دارند در بازار دسته بندی می شوند. از این سیم ها با ضخامت های 0.05 تا 6 میلی متر در بازار می توان پیدا کرد. ضخامت این سیم ها براساس میزان جریان عبوری از آن تعیین می شود.

کابردهای دیگر سیم لاکی

همانطور که گفتیم کاربردهای سیم های لاکی در صنایع مختلف بسیار گسترده است. از انواع دیگر کاربردهای این سیم ها در صنایع مختلف در زیر چند مثال آورده ایم.

• کاربرد سیم لاکی در موتورهای کوچک، یونیورسال، کویل ها و رله ها، تجهیزات مخابراتی و بوبین ها
• استفاده در موتورهایی با جریان استارت بالا که نیاز به ویژگی های سیم لاکی دارند.
• استفاده در موتورهای صنعتی متوسط و لوازم برقی که در منازل مورد استفاده قرار می گیرند.
• استفاده در موارد صنعتی همانند موتورها و ترانس های صنعتی که مقاومت حرارتی و فیزیکی بالا باید داشته باشند.
• استفاده در سیم پیچ هایی که نمی توان در آنها از وارنیش استفاده کرد. (وارنیش روکشی حرارتی است که از سوختن براثر حرارت جلوگیری می کند.)
• استفاده عمده در بردهای الکترونیکی مختلف مثل بردهای موبایل، تبلت، لپ تاپ و سایر لوازم الکترونیکی که در ساخت آنها باید ظرافت بسیاری به خرج داد.

موارد حائز اهمیت در خرید و فروش سیم لاکی

برای خرید و فروش سیم لاکی باید به مواد به کار رفته در آنها توجه داشت. سیم های لاکی معمولا از جنس مس یا آلومینیوم ساخته می شوند و روی آنها لایه نازکی عایقی قرار می گیرد. با این حساب قیمت مس و آلومینیوم در تعیین قیمت این سیم ها بسیار حیاتی است.

این سیم ها در ضخامت های متنوع و کاربردهای مختلف به صورت قرقره ای در بازار فروخته می شوند. این سیم که در بازار به سیم ترانس هم معروف هستند خیلی نازکند و وزن کمی هم دارند.

انواع مختلف سیم ها براساس ضخامت و همچنین مقاومت در برابر حرارت و گرما در بازار فروخته می شوند. اگر قصد خرید سیم لاکی دارید باید حتما توجه داشته باشید که میزان حرارت شما به چه اندازه است.

افرادی که به فروش سیم لاکی می پردازند، باید به این نکته هم توجه داشته باشند که این سیم ها در شرایط مناسب نگهداری شوند تا آسیبی نبینند. همچنین افرادی که می خواهند سیم لاکی بخرند باید حتما این سیم ها را بررسی کنند تا آسیب ندیده باشند.

به طور کلی باید توجه داشته باشید که حتما سیم لاکی داخل کارتن باشد و در فضاهایی نگهداری شود که به دور از آسیب بوده باشد. همچنین روی سیم هم نباید خط و خشی مشاهده شود. این سیم ها بسیار حساس هستند و خیلی زود ممکن است دچار آسیب شوند.