در سادهترین پاسخ به این سوال که ” سیم پیچ چیست ؟”، میتوان گفت که سیم پیچ وسیلهای است شامل یک کنداکتور الکتریکی که به شکل حلقوی یا مارپیچی درآمده است. زمانی که قصد داریم نیروی الکتریسیته را با قدرت مغناطیس ترکیب کنیم، از سیم پیچ استفاده میکنیم. از نمونه دستگاههایی که در ساخت آنها از سیم پیچ استفاده شده است، میتوان به ژنراتورها و موتورهای الکتریکی اشاره کرد.
طبیعتا اگر بخواهید به طور علمی یاد بگیرید که سیم پیچ چیست، نمیتوانید به تعریف یکی دو خطی بالا بسنده کنید. باید بروید در بطن قضیه و عملکرد این دستگاه را زیر و رو کنید. به نظرتان کدام ویژگی سیم پیچ پای این دستگاه را به صنایع الکترومغناطیس باز میکند؟ قضیه این است که اگر انرژی الکتریکی از سیمهای سیم پیچ عبور کند، در مرکز آن نیروی مغناطیسی ایجاد شده و اگر نیروی مغناطیسی به دستگاه اعمال شود، دستگاه شروع به تولید جریان الکتریکی میکند. بنابراین اگر از این پس کسی از شما پرسید که اصلیترین ارتباط میان صنایع الکترومغناطیس و سیم پیچ چیست؟ خیلی راحت به او بگویید که سیم پیچ، حلقه ارتباط بین دو نیروی الکتریکی و مغناطیسی است.
در ادامه کاربرد سیم پیچ در صنایع را بیشتر بررسی خواهیم کرد. اما قبل از آن، بیایید تا با بررسی دقیقتر دریابیم که دلیل به کارگیری این همه پیچ و تاب در ساختار سیم پیچ چیست؟ قضیه این است که این شکل پر پیچ و تاب، موجب تقویت میدان مغناطیسی اطراف سیم پیچ میشود. هرچه پیچ و تاب چنین دستگاهی بیشتر باشد، قدرت آن نیز بیشتر است. بر اساس آن چه که گفته شد، میتوان نتیجه گرفت که اگر بخواهیم بگوییم اصلیترین مشخصه قدرت یک سیم پیچ چیست؟ میتوانیم به میزان و دور پیچش سیم آن به دور هسته مرکزی اشاره کنیم.
با توجه به کاربرد گسترده این ابزار در صنعت، میتوان این طور استنباط کرد که سیم پیچ باید انواع گوناگونی داشته باشد. ضمن درست بودن نسبی این استنباط، میتوان انواع سیم پیچ را در چهار گروه اصلی جای داد. اسامی این چهار گروه عبارت است از:
در جواب به پاسخ این سوال که معیار دسته بندی برای انواع سیم پیچ چیست، میتوانم بگویم که این دستگاهها بر اساس جریان برقی که با آن کار میکنند دسته بندی میشوند.
آهنرباهای الکتریکی، انواعی از سیم پیچها هستند که به منظور ایجاد میدان مغناطیسی مورد استفاده قرار میگیرند. نیروی مغناطیسی تولید شده توسط این آهنربا به عنوان نیروی مکانیکی مولد به سایر ابزارها انتقال پیدا میکند. بیایید تا با نگاهی دقیقتر به انواع آهنربای الکتریکی، پاسخ دقیقتری به این سوال که اصلیترین انواع سیم پیچ چیست بدهیم:
القاگر یکی دیگر از انواع سیم پیچ است که طیف وسیع کاربردهای آن پاسخ به این سوال که “سیم پیچ چیست؟” را سختتر میکند. این سیم پیچها با تاثیرگذاری مغناطیسی بر روی خود، جریان الکتریکی جاری در خود را تحت تاثیر قرار میدهند. از جمله پیچیدهترین القاگرها میتوان به القاگرهای flyback اشاره کرد. Flybackها از آن دسته دستگاههایی هستند که درک دقیق این که کار سیم پیچ چیست را برای عموم سختتر میکنند. ساختار flybackها به شکلی طراحی شده که بتوانند انرژی مدارهای نمایشگر یا سوئیچینگ را در خود ذخیره کنند.
از ترانسفرماتورها به منظور خود القایی استفاده میگردد. این دستگاهها یکی از انواع سیم پیچهای دو بخشی هستند. طرز کار ترانسفرماتور به این شکل است که پس از ایجاد جریان الکتریکی متغیر در یکی از بخشهای آن، یک میدان مغناطیسی در بخش دیگر ایجاد میشود. این سیم پیچ نیز انواع مختلفی دارد که شناسایی هرکدام از آنها پاسخ سوال “سیم پیچ چیست؟” را برای مخاطب عام پیچیدهتر میکند. فارغ از انواع مختلف و پیچیده ترانسفرماتور، میتوان معروفترین شکل از ترانسفرماتور را اتو ترانسفرماتور دانست.
این ماشینها مانند ژنراتورها چند بخشی هستند. وظیفه اصلی این دستگاهها تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی است. میدان الکتریکی ایجاد شده توسط این سیم پیچ، به کندی جابهجا میشود و بدین ترتیب روتور را به کار میاندازد.
آرماتور اصلیترین بخش از ماشینهای الکتریکی است. بیشترین قدرت دستگاه از آرماتور عبور میکند. البته که ماشینهای الکتریکی بخشهای مهم دیگری نیز دارند. برای مثال میتوان عنصر چرخان حرکت دهنده میدان مغناطیسی را از دیگر اجزای مهم ماشینهای الکتریکی دانست.
برای پاسخ به این سوال که سیم پیچ چیست و بررسی ریز به ریز کاربردهای آن در صنعت، به متنی گستردهتر از یک مقاله نیاز است. از طرفی، درک کاربردهای تخصصی سیم پیچ، برای مخاطب عام سخت است. علیالحساب میتوان این طور گفت که سیم پیچ، رابطی بین دنیای الکتریسیته و مغناطیس است. اگر به دنبال کسب دانش تخصصی پیرامون سیم پیچها هستید، بهتر است ابتدا یکی از صنایع را به عنوان شاخص در نظر بگیرید. در گام بعدی به دنبال تحقیق پیرامون انواع سیم پیچهای به کار رفته در صنایع مورد نظرتان باشید.